पॅरालिम्पिक (दिव्यांगांचे ऑलिम्पिक)
पॅरालिम्पिक (दिव्यांगांचे ऑलिम्पिक)
पॅरालिम्पिक (दिव्यांगांचे ऑलिम्पिक) ही ऑलिम्पिक खेळांनंतर
आयोजित अपंग खेळाडूंसाठी एक प्रमुख आंतरराष्ट्रीय बहु-क्रीडा स्पर्धा आहे. शारीरिक, बौद्धिक
आणि दृष्टिदोष असलेल्या खेळाडूंना त्यांच्या संबंधित खेळांच्या सर्वोच्च स्तरावर
स्पर्धा करण्यासाठी एक व्यासपीठ म्हणजे पॅरालिम्पिक स्पर्धा. पॅरालिम्पिक
खेळांमध्ये समावेशकता, समानता आणि विविधतेला प्रोत्साहन देणे आणि अपंग
लोकांबद्दलच्या रूढी आणि वृत्तींना आव्हान देणे हे उद्दिष्ट आहे.
पॅरालिम्पिक विषयी महत्त्वाचे मुद्दे:
इतिहास: पॅरालिम्पिकची उत्पत्ती १९४८ पासून शोधली जाऊ
शकते जेव्हा द्वितीय विश्वयुद्धात मणक्याच्या दुखापती झालेल्या दिग्गजांसाठी
इंग्लंडमध्ये स्टोक मँडेविले या
ठिकाणी क्रीडा स्पर्धा आयोजित करण्यात आली होती. हा
कार्यक्रम नंतर स्टोक मँडेव्हिल गेम्समध्ये विकसित झाला, ज्याला
आधुनिक पॅरालिम्पिकचे अग्रदूत मानले जाते. प्रथम अधिकृत पॅरालिम्पिक खेळ १९६०
मध्ये रोम, इटली येथे आयोजित करण्यात आले होते, ज्यामध्ये
२३ देशांतील ४०० खेळाडू सहभागी झाले होते.
यजमान शहरे: पॅरालिम्पिक गेम्स त्याच यजमान शहरात आणि ऑलिम्पिक खेळांच्या ठिकाणी होतात. "एक शहर, दोन खेळ" मॉडेल म्हणून ओळखली जाणारी ही संकल्पना, सर्वसमावेशकतेवर भर देते आणि ऑलिम्पिक आणि पॅरालिम्पिक दोन्ही खेळाडूंना समान मान्यता आणि लक्ष मिळण्याची खात्री करते.
खेळ: पॅरालिम्पिकमध्ये विविध अपंगांना सामावून घेण्यासाठी विविध प्रकारच्या खेळांचे वैशिष्ट्य आहे. यामध्ये पॅरा अल्पाइन स्कीइंग, पॅरा आर्चरी, पॅरा अॅथलेटिक्स, पॅरा बॅडमिंटन, बोकिया, पॅरा कॅनो, पॅरा सायकलिंग, पॅरा डान्स स्पोर्ट, पॅरा इक्वेस्ट्रियन, ब्लाइंड फुटबॉल, गोलबॉल, पॅरा जूडो, पॅरा नॉर्डिक स्कीइंग, पॅरा आइस हॉकी, पॅरा पॉवरलिफ्टिंग, पॅरा रोइंग, शूटिंग पॅरा स्पोर्ट्स, सिटिंग व्हॉलीबॉल, पॅरा स्नोबोर्ड, पॅरा स्विमिंग, पॅरा टेबल टेनिस, पॅरा ताइक्वांडो, पॅरा ट्रायथलॉन, व्हीलचेअर बास्केटबॉल, व्हीलचेअर कर्लिंग, व्हीलचेअर फेन्सिंग, व्हीलचेअर रग्बी आणि व्हीलचेअर टेनिस या खेळांचा समावेश आहे. गेल्या काही वर्षांत, पॅरालिम्पिक कार्यक्रमात समाविष्ट खेळांची संख्या लक्षणीय वाढली आहे.
पॅरालिम्पिक चिन्ह: पॅरालिम्पिक चिन्हात तीन एजिटोस असतात (लॅटिनमध्ये याचा अर्थ "मी हलतो"), जे लाल, निळे आणि हिरव्या चंद्रकोर आकाराचे असतात. हे रंग जगभरातील राष्ट्रीय ध्वजांमध्ये सर्वाधिक वापरले जाणारे रंग दर्शवतात.
वारंवारता: ऑलिम्पिक खेळांनंतर पॅरालिम्पिक खेळ दर चार वर्षांनी आयोजित केले जातात. अलिकडच्या वर्षांत, पॅरालिम्पिकने लक्षणीय लोकप्रियता आणि मीडिया कव्हरेज मिळवले आहे, ज्यामुळे पॅरा-अॅथलीट्सची ओळख आणि समर्थन वाढले आहे.
प्रभाव: पॅरालिम्पिक अपंगत्व हक्क आणि जागरूकता वाढविण्यात महत्त्वपूर्ण भूमिका बजावते. पॅरा-अॅथलीट्सच्या अतुलनीय क्षमता आणि कामगिरीचे प्रदर्शन करून, पॅरालिम्पिक पूर्वकल्पनांना आव्हान देते आणि जगभरातील लाखो लोकांना प्रेरित करते.
एकूणच, पॅरालिम्पिक खेळ अपंग खेळाडूंच्या उत्कृष्टतेचा आणि दृढनिश्चयाचा उत्सव साजरा करतात, खेळाच्या सामर्थ्याद्वारे अधिक समावेशक आणि स्वीकारार्ह जगाला प्रोत्साहन देतात.
डॉ. सोपान एकनाथ कांगणे
महाराष्ट्रीय मंडळाचे, चंद्रशेखर आगाशे शारीरिकशिक्षण महाविद्यालय,
Comments
Post a Comment